Dowiedz się, czym jest telematyka i jak z niej korzystać

Telematyka to rozwiązanie, które skutecznie wspiera zarządzanie transportem i danymi. Łączy elementy z dziedziny telekomunikacyjnej, automatyki oraz informatyki. Sprawdź, jak działa telematyka, co to jest i jak jej zastosowanie może wpłynąć na Twoją firmę transportową! 

Telematyka — informacje, które powinieneś znać:

• Telematyka łączy technologie komunikacyjne i IT, umożliwiając zdalny monitoring pojazdów.
• Systemy telematyczne wspierają w transporcie drogowym zarządzanie trasami, zużyciem paliwa i bezpieczeństwem kierowców, poprzez dostarczanie danych w czasie rzeczywistym.
• Rozwiązania telematyczne bazują na trzech elementach — urządzeniach pomiarowych, modułach do przesyłu danych, oprogramowaniach analitycznych.
• Wdrożenie systemów telematycznych w firmie wymaga wyboru odpowiedniego sprzętu, wsparcia technicznego, integracji z dotychczas wykorzystywanymi systemami i edukacji pracowników.

Spis treści: 

1. Telematyka – co to jest i jakie ma zastosowanie w branży transportowej
2. Telemetria w transporcie – jak działa telematyka w transporcie drogowym?
3. Usługi telematyczne – co obejmują i jak można z nich korzystać?
4. Telematyka w przyszłości transportu
5. Jak zacząć korzystać z telematyki? Praktyczne wskazówki dla firm
6. FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące telematyki

Telematyka – co to jest i jakie ma zastosowanie w branży transportowej

Telematyka to termin, który wywodzi się z połączenia dwóch słów: „telekomunikacja” i „informatyka”. Łączy rozwiązania z obu tych dziedzin w postaci:

• sieci,
• transmisji danych,
• oprogramowań,
• czujników. 

W ten sposób powstają systemy telematyczne, których celem jest zdalna transmisja, gromadzenie oraz analiza danych. Umożliwiają one jednak nie tylko przesyłanie informacji w czasie rzeczywistym, ale również automatyczne sterowanie procesami.

Usługi telematyczne znajdują zastosowanie w wielu sektorach. Przy czym najczęściej wykorzystywane są w branży:

• transportowej,
• przemysłowej,
• energetycznej,
• związanej z ochroną środowiska. 

Systemy telematyczne działają na podstawie integracji danych z różnych źródeł. Przykładowo w pojazdach wykorzystują GPS, czujniki parametrów pracy silnika, moduły łączności GSM i interfejsy do zbierania informacji w czasie rzeczywistym. Dzięki temu umożliwiają zarządzanie i skuteczne optymalizowanie procesów logistycznych, technicznych oraz operacyjnych.

Zobacz również: Przyszłość transportu – trendy i innowacje w ekologistyce

Telemetria w transporcie – jak działa telematyka w transporcie drogowym?

Telematyka w transporcie drogowym to jedno z bardziej popularnych zastosowań tej technologii. Systemy tego typu są powszechnie stosowane w pojazdach ciężarowych, flotach dostawczych i komunikacji miejskiej. Ich główną funkcją jest monitorowanie:

• lokalizacji aut z dokładnością do kilku metrów,
• parametrów jazdy, takich jak prędkość, obroty silnika i zużycie paliwa,
• czasu pracy kierowców,
• stanu technicznego pojazdów.

Wszystkie te dane zbierane przez urządzenia monitorujące za pomocą łączy GSM, internetowych lub satelitarnych. Trafiają one do chmury w czasie rzeczywistym, przez co menedżer floty może na ich podstawie analizować efektywność tras, wskazywać opóźnienia i optymalizować tankowania. Dzięki temu telematyka transportu umożliwia precyzyjne planowanie przewozów, eliminowanie przestojów i redukcje zbędnych kosztów.

Systemy telematyczne – przykłady i ich zastosowanie w praktyce

W branży transportowej znajdują zastosowanie różnorodne systemy telematyczne, przykłady ich są liczne i obejmują między innymi:

• GPS trackery, czyli urządzenia lokalizujące pojazdy, a także zapisujące historię ich tras, które ułatwiają między innymi nadzór nad prawidłowym wykorzystaniem aut służbowych przez pracowników,
• systemy telematyczne do zbierania danych z jednostek pokładowych (OBU – On-Board Units), które komunikują się z centralą firmy za pomocą sieci GSM lub LTE, dostarczając informacje w czasie rzeczywistym dla managerów floty, spedytorów, logistyków i analityków,
• wielozadaniowe platformy, które umożliwiają kompleksowe zarządzanie flotą, monitorowanie pojazdów, analizę tras i zachowań kierowców poprzez integracje danych GPS, OBD i telematycznych, oferujące funkcjonalne dashboardy, alerty, raporty.

Tego typu rozwiązania telematyczne wykorzystywane są w branży transportowej między innymi do identyfikacji zagrożeń oraz awarii, porównywania wydajności i opłacalności korzystania z określonych modeli pojazdów, weryfikowania tras, a także analizowania stylu jazdy kierowców. Dodatkowo bardzo często pozwalają na zintegrowanie ich z systemami ERP oraz TMS. Dzięki temu umożliwiają automatyczne generowanie raportów, faktur czy zleceń. 

Usługi telematyczne – co obejmują i jak można z nich korzystać?

Usługi telematyczne dostępne na rynku obejmują szeroki zakres rozwiązań. Mogą być ukierunkowane wyłącznie na jeden cel, taki jak:

• monitoring pojazdów
• zarządzanie flotą,
• analizę danych – raportowanie, wskaźniki KPI, alerty o przekroczeniach.

Z powodzeniem łączą wszystkie te cele – tak jak rozwiązania telematyczne Fraikin My Smart Fleet. Dzięki nim możesz wdrażać modułowe funkcje, dopasowane do specyfiki Twojej działalności – niezależnie od tego, czy działasz w branży transportu kurierskiego, chłodniczego czy innej.

My Smart Fleet to nowoczesne narzędzie telematyczne, które zapewnia dostęp do zaawansowanej analityki, umożliwiającej m.in.:

• identyfikację obszarów wymagających poprawy w zakresie bezpieczeństwa kierowców,
• przewidywanie potencjalnych awarii,
• redukcję śladu węglowego,
• optymalizację kosztów serwisowych i paliwowych.

Przeczytaj także: BDO a przewóz odpadów – informacje dla firm w pigułce

Telematyka w przyszłości transportu

Termin „telematyka” po raz pierwszy został użyty w 1978 r. Od tamtego czasu związane z nią rozwiązania były stale rozwijane i proces ten nigdy się nie zakończył. Obecnie systemy telematyczne skupiają się na integracji tej technologii z Internetem Rzeczy (IoT), sztuczną inteligencją (AI). W ramach nich rozwijane są również rozwiązania związane z analizą danych w czasie rzeczywistym  –  real-time big data processing.

Telematyka transportu jest również coraz częściej wspierana przez samych producentów pojazdów, którzy wyposażają je w różnorodne sensory, takie jak czujniki monitorujące ciśnienie opon czy temperaturę ładunku i zaawansowane jednostki obliczeniowe. Elementy te umożliwiają tworzenie modeli serwisowych przewidujących moment awarii jeszcze przed jej wystąpieniem.

Zgodnie z szacunkami do 2027 roku rynek usług telematyki w transporcie ma osiągnąć wartość 144,47 mld USD. Wzrost ten napędzany jest przez potrzeby automatyzacji, zrównoważony rozwój i coraz bardziej restrykcyjne przepisy środowiskowe, które muszą spełniać firmy transportowe.

Sprawdź też: Kim jest fleet manager i jakie są jego obowiązki? Odpowiadamy!

Jak zacząć korzystać z telematyki? Praktyczne wskazówki dla firm

Telematyka w transporcie to rozwiązanie, które pozwala na sprawniejszą realizację procesów transportowych oraz skuteczniejsze zarządzanie flotą pojazdów. Aby wdrożyć ją w swojej firmie, warto zastosować się do porad eksperta z firmy Fraikin. 

Na podstawie powyższych informacji można wskazać, że telematyka w transporcie powinna być wprowadzana do firmy transportowej w 5 krokach. 

1. Analiza wymagań, jakie powinien spełniać system.
2. Dobór dostawcy usług telematycznych.
3. Integracja systemu z TMS, ERP, CRM czy innymi oprogramowaniami wykorzystywanymi w firmie.
4. Szkolenia kierowców i menadżerów.
5. Ustalenie KPI dla określonych celów i monitorowanie wyników na podstawie danych dostarczanych przez telematykę. 

Tak wdrożona telematyka będzie skutecznym narzędziem pozwalającym na optymalizacje procesów operacyjnych w przedsiębiorstwie transportowym. Pozwoli zmniejszyć koszty, poprawić bezpieczeństwo oraz zwiększyć terminowość dostaw. 

FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące telematyki

Czy telematyka działa bez stałego połączenia z internetem?

Tak. Urządzenia zapisują dane lokalnie i przesyłają je przy dostępie do sieci, choć wówczas monitorowanie „na żywo” jest ograniczone.

Czy telematyka narusza prywatność kierowców?

Prawo zezwala na monitorowanie pojazdów służbowych, pod warunkiem informowania o tym pracowników i przestrzegania przepisów RODO dotyczących lokalizacji.

Czy dane z telematyki są bezpieczne?

Dostawcy usług telematycznych wdrażają szyfrowanie transmisji, backupy i certyfikowane serwery. Przekazywane w ramach systemów dane nie są wykorzystywane przez nich, ani odsprzedawane do firm zewnętrznych. 

Czy telematyka sprawdza się w małej firmie transportowej?

Tak. Nawet niewielkie floty mogą znacząco zyskać na kontroli kosztów, optymalizacji tras i szybszym reagowaniu na zdarzenia drogowe.

Jak długo trwa wdrożenie systemu telematycznego?

Instalacja sprzętu i konfiguracja systemu trwa od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od skali projektu i liczby pojazdów. W Fraikin auta na wynajem długoterminowy oraz wynajem krótkoterminowy są jednak wyposażone w nią w standardzie. Dzięki temu decydując się na ich wypożyczenie, możesz korzystać z telematyki od pierwszego dnia najmu.