Międzynarodowy transport towarów – co warto wiedzieć?

Planujesz rozszerzyć działalność o usługi obejmujące międzynarodowy transport towarów? Sprawdź, jakie dokumenty w nim obowiązują oraz jakie procedury i zasady powinieneś znać, aby realizować sprawne operacje transportowe.

Międzynarodowy transport towarów – to musisz wiedzieć!

• Transport międzynarodowy – różnice między spedycją unijną a pozaunijną determinują czas odpraw oraz zakres procedur celnych na granicach strefy Schengen.
• Ograniczenia ruchu drogowego – specyficzne zakazy jazdy w weekendy i święta w Europie Zachodniej mogą wydłużyć termin dostawy nawet o kilkadziesiąt godzin.
• Strefy niskiej emisji – rosnąca liczba europejskich aglomeracji wprowadza normy LEZ, które wykluczają wjazd starszych ciężarówek do centrów wielu miast.
• Dokumentacja przewozowa – stosowanie karnetów TIR oraz deklaracji T1/T2 pozwala uniknąć wielokrotnych kontroli i dodatkowych kosztów podczas tranzytu.
• Ryzyko awarii zagranicznych – usterki techniczne poza krajem generują wydatki serwisowe liczone w tysiącach euro, co wymusza dbanie o niezawodność floty.

Spis treści:

• Międzynarodowy transport towarów – specyfika i wyzwania logistyczne
• Organizacja przewozów międzynarodowych towarów – kluczowe aspekty planowania
• Dokumenty w transporcie międzynarodowym – co różni je od krajowych?
• Flota na trasach międzynarodowych – niezawodność to priorytet
• Jak bezpiecznie realizować międzynarodowy przewóz towarów? Podsumowanie
• FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Międzynarodowy transport towarów – specyfika i wyzwania logistyczne

Międzynarodowy transport towarów można zdefiniować jako ich przewóz wykraczający poza granicę Polski, pomiędzy terytoriami różnych państw. Dzieli się on na dwa warianty.

• Wspólnotowy (wewnątrzunijny) – obejmuje międzynarodowy transport towarów między krajami należącymi do Unii Europejskiej (UE).
• Pozaunijny – dotyczy przewozów realizowanych z lub do kraju nienależącego do UE, takich jak Wielka Brytania, Norwegia czy Ukraina. 

Międzynarodowy transport towarów wymaga synchronizacji przepisów różnych jurysdykcji, które często różnią się zakresem:

• kontroli drogowych,
• norm emisji spalin,
• zasad dotyczących kabotażu.

W przypadku, gdy realizowany jest międzynarodowy przewóz towarów na terenie UE, kierowcy mają możliwość poruszania się w obrębie wspólnego rynku, gdzie te same regulacje obowiązują w 27 państwach. Dzięki temu transport ładunków jest znacznie ułatwiony.

Sytuacja wygląda inaczej, gdy przewóz jest realizowany do lub z kraju spoza strefy Schengen. W takim przypadku pojawia się konieczność:

• przejścia pełnej odprawy granicznej,
• okazania dodatkowych dokumentów,
• dostosowania się do lokalnych przepisów celnych. 

Każdy etap wiąże się z ryzykiem opóźnienia, szczególnie na przejściach granicznych, na których czas oczekiwania pojazdów ciężarowych na rozpoczęcie odprawy celnej w zależności od kierunku, w jakim zmierza towar, może wynosić nawet do 12 godzin. Bieżące informacje na ten temat można znaleźć na stronie granica.gov.pl. 

Dodatkowo przewóz międzynarodowy towarów poza wspólnotowy wiąże się również z koniecznością uwzględnienia różnic proceduralnych między poszczególnymi państwami, które determinują sposób planowania przewozów.

Organizacja przewozów międzynarodowych towarów – kluczowe aspekty planowania

Organizując przewozy międzynarodowe towarów, musisz przede wszystkim pamiętać o ograniczeniach ruchu obowiązujących w państwach Europy Zachodniej i Środkowej. Zakazy poruszania się po drogach ciężarówek w porze nocnej, weekendy, święta czy okresie letnim potrafią wydłużyć czas przejazdu nawet o 24–48 godzin. 

• W Niemczech obowiązują one w niedziele i dni świąteczne w godzinach od 00:00 do 22:00, a w okresie od lipca do sierpnia na wybranych odcinkach także w soboty w godzinach od 07:00 do 20:00.
• W Chorwacji pojazdy ciężarowe nie mogą poruszać się po drogach w dni świąteczne od 14:00 do 23:00, a w wakacje od 15 czerwca do 15 września również w soboty od 04:00 do 14:00 i niedziele od 12:00 do 23:00.

Aby zorganizować sprawnie przewozy międzynarodowe towarów, musisz także zadbać o zaplanowanie optymalnej trasy. Konieczne w tym przypadku jest uwzględnienie między innymi:

• wysokości opłat drogowych na poszczególnych odcinkach,
• zakazów wjazdu do centrów miast,
• limitów nacisku na osie. 

Dodatkowo w tym przypadku istotne jest również uwzględnienie stref niskoemisyjnych LEZ, które w większości europejskich aglomeracji, i nie tylko, zabraniają wjazdu ciężarówkom niespełniającym określonej klasy emisji. Obowiązują one między innymi na autostradzie A12 w Austrii, a także w Barcelonie i ponad 35 niemieckich miastach.

Międzynarodowy transport towarów wymaga także przemyślanego podejścia do organizacji czasu pracy kierowców. Naruszenie norm w tym przypadku może skutkować karą nawet do kilku tysięcy euro. 

Szczegółowe informacje o czasie pracy kierowców w trasach międzynarodowych znajdziesz w naszym artykule o Pakiecie Mobilności: Transport drogowy w Unii Europejskiej – najważniejsze zasady.

Dokumenty w transporcie międzynarodowym – co różni je od krajowych?

Każdy przewóz towarów przez granice wymaga udokumentowania umowy między nadawcą a przewoźnikiem. Dokumenty w transporcie międzynarodowym obejmują przede wszystkim list przewozowy CMR, który określa dane, między innymi:

• nadawcy,
• odbiorcy,
• ładunku,
• przewoźnika. 

Międzynarodowy list przewozowy CMR w odróżnieniu od krajowych dokumentów transportowych ma jednolitą postać obowiązującą w każdym państwie. Stanowi dowód zawarcia umowy przewozu i potwierdza przyjęcie towaru do transportu. Obowiązuje zarówno w przypadku przewozów międzywspólnotowych na terenie UE, jak i poza nią w krajach, które ratyfikowały Konwencję CMR. 

Oprócz listu przewozowego dokumenty w transporcie międzynarodowym, które powinien mieć przy sobie kierowca, obejmują także między innymi wypis z licencji wspólnotowej przewoźnika. Uprawnia on do wykonywania przewozów zarobkowych na terenie UE z wykorzystaniem pojazdów o masie powyżej 3,5 t.

Szczegółową listę dokumentów kierowcy i pojazdu obowiązujących w przypadku transportu międzynarodowego znajdziesz w artykule: Najważniejsze dokumenty przewozowe w transporcie drogowym.

Dokumenty celne w transporcie drogowym – wyzwania poza Unią Europejską

Przewozy międzynarodowe towarów do krajów trzecich wymagają dodatkowej dokumentacji, która umożliwia opuszczenie unijnego obszaru celnego i wprowadzenie ich do państwa docelowego. Do najważniejszych pośród nich zalicza się faktura handlowa (ang. „commercial invoice”) określająca, między innymi, specyfikę ładunku, związaną z jego:

• wartością,
• masą,
• kodem taryfy celnej (HS/CN),
• krajem pochodzenia.

Dane te stanowią podstawę do naliczenia cła. 

Dodatkowo dokumenty celne w transporcie drogowym obejmują także:

• listę pakunkową (ang. „packing list”), która określa szczegółowo zawartość przesyłki,
• certyfikat pochodzenia, który potwierdza, w jakim państwie wyprodukowano towar – dokument ten jest wymagany między innymi przy przewozach do Wielkiej Brytanii, Szwajcarii oraz Ukrainy, szczególnie gdy dany produkt objęty jest preferencyjnymi stawkami celnymi.

Dokumenty celne w transporcie drogowym międzynarodowym mogą również obejmować deklaracje tranzytowe, takie jak T1 i T2. Pierwsza z nich obowiązuje przy przewozie ładunków spoza Unii, które przemieszczają się przez obszar celny bez dopuszczenia do obrotu. Z kolei deklaracja tranzytowa T2 ma zastosowanie w przypadku ładunków unijnych transportowanych przez kraje trzecie. Obydwie deklaracje pozwalają uniknąć ponoszenia opłat celnych i podatkowych na każdym przejściu granicznym, co skraca procedurę tranzytową i umożliwia lepsze zarządzanie finansami.

W kontekście dokumentacji obowiązującej w ramach międzynarodowego transportu towarów należy również wspomnieć o karnecie TIR. Obowiązuje on w krajach nie tylko UE, ale także Afryki Północnej oraz Bliskiego i Środkowego Wschodu oraz w niektórych państwach azjatyckich. Karnet TIR umożliwia zamknięcie ładunku w plombowanej przez władze celne naczepie, co minimalizuje liczbę kontroli na granicach i pozwala na szybszy tranzyt.

Flota na trasach międzynarodowych – niezawodność to priorytet

Międzynarodowy transport towarów wymaga nie tylko odpowiedniego planowania tras przewozów i skompletowania niezbędnej dokumentacji. Niezwykle ważna w jego przypadku jest także sprawna technicznie flota, która nie zawodzi w trasie. Każda usterka pojazdu w trakcie przewozu generuje koszty obejmujące:

• holowanie,
• naprawę,
• ewentualne kary za opóźnienie.

Gdy awaria pojazdu ma miejsce poza Polską wysokość wydatków za jej usunięcie może być liczona nawet w tysiącach euro. Dodatkowo dochodzą do tego jeszcze straty wynikające z nieplanowanego postoju.

Dlatego, jeśli chcesz uniknąć niespodziewanych wydatków skorzystaj z wynajmu pojazdów ciężarowych we Fraikin. Obejmuje on pełen pakiet usług serwisowych. Dodatkowo oferowane w ramach niego nowoczesne pojazdy ciężarowe są regularnie serwisowane oraz objęte assistance działającym na terenie Europy. Dzięki temu międzynarodowy transport towarów realizowany za ich pomocą zmniejsza ryzyko związane z nieplanowanymi przestojami i ogranicza koszty ewentualnych napraw w przypadku awarii w trasie.

Sprawdź także: Transport intermodalny w praktyce – redukcja kosztów i czasu

Jak bezpiecznie realizować międzynarodowy przewóz towarów? Podsumowanie

Jeśli chcesz zacząć świadczyć usługi obejmujące międzynarodowy transport towarów, musisz:

• wiedzieć, czym jest CMR i jak go prawidłowo sporządzać,
• znać związane z nim procedury celne,
• dysponować flotą przystosowaną do wielokilometrowych przejazdów. 

Połączenie tych trzech elementów pozwoli Ci utrzymać ciągłość dostaw, ograniczyć koszty i zapewnić terminowe dostarczenie ładunków. Przy czym w ostatnim z nich pomóc może Ci Fraikin. 

Skontaktuj się z doradcą i sprawdź dostępność ciągników siodłowych wyposażonych w pakiet serwisowy obejmujący całą Europę i przystosowanych do przewozów różnych towarów!

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

Czy list przewozowy CMR jest obowiązkowy w każdym transporcie międzynarodowym?

Tak, CMR stosuje się w międzynarodowych przewozach drogowych między państwami, które ratyfikowały Konwencję CMR. W praktyce obowiązuje w większości państw europejskich i nie tylko. Dokument nie jest wymagany wyłącznie wtedy, gdy transport odbywa się w całości na terytorium jednego kraju.

Kiedy w transporcie drogowym wymagana jest odprawa celna?

Odprawę celną przeprowadza się, gdy ładunek opuszcza obszar celny Unii Europejskiej lub jest do niego wprowadzany. Dotyczy to m.in. przewozów do lub z Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Turcji, Ukrainy i innych państw trzecich.