Krótszy czas dostaw, niższe koszty realizacji procesów logistycznych, optymalne wykorzystanie dostępnej infrastruktury przewozowej – to zalety, jakimi wyróżnia się transport intermodalny. Sprawdź, na czym on polega!
Transport intermodalny – to powinieneś o nim wiedzieć!
- Transport intermodalny wykorzystuje jedną jednostkę ładunkową w całym łańcuchu dostaw.
- Opiera się na połączeniu transportu drogowego, kolejowego, morskiego lub lotniczego w jednej operacji transportowej, przez co określany jest również kombinowanym.
- Takie podejście pozwala znacząco ograniczyć koszty przewozów i skrócić czas dostaw. Kluczowym elementem efektywności jest zmniejszenie liczby przeładunków, co minimalizuje ryzyko opóźnień i strat ładunku.
- Jest odpowiedzią na współczesne wyzwania rynku logistycznego: niedobór kierowców, rosnące ceny paliw i coraz bardziej rygorystyczne wymogi środowiskowe. Wdrożenie strategii intermodalnej nie tylko zwiększa efektywność operacyjną, ale także wspiera zrównoważony rozwój – stając się realnym narzędziem optymalizacji kosztów i czasu w Twojej flocie.
Spis treści:
Transport intermodalny – optymalizacja w logistyce na wyciągnięcie ręki
Transport intermodalny, określany także kombinowanym, to rozwiązanie doskonale wpisujące się w obecne potrzeby związane z globalnym handlem i wynikającym z niego przewozem towarów. Pozwala on efektywnie przeprowadzać procesy logistyczne, bez konieczności zmiany jednostki ładunku, dzięki czemu eliminuje ryzyko opóźnień wynikających z jego dodatkowej obsługi.
Intermodalny transport łączy różne środki transportu w ramach jednego procesu przewozowego. Korzystające z niego przedsiębiorstwa są w stanie ograniczać zarówno związane z procesami logistycznymi koszty operacyjne, jak i maksymalnie przyspieszać czas realizacji dostaw. Cechy te sprawiają, że taki model przewozów jest powszechnie wykorzystywany w transporcie międzynarodowym. Jak podaje Polski Instytut Transportu Drogowego, w Europie aż 23% kontenerów przewożonych w relacjach wewnątrzkontynentalnych obsługuje się właśnie w systemie intermodalnym.
Sprawdź także: Niedobór kierowców ciężarówek: skuteczne rozwiązanie problemu w transporcie
Transport intermodalny – co to właściwie jest?
Przewóz intermodalny to pojęcie odnoszące się do transportu ładunków przy wykorzystaniu minimum dwóch różnych gałęzi transportu, takich jak:
- drogowy,
- kolejowy,
- rzeczny,
- morski,
- lotniczy.
Charakterystyka transportu intermodalnego opiera się natomiast na tym, że proces przewozowy jest realizowany przy zachowaniu jednej jednostki ładunkowej na całej trasie, którą może być kontener lub cała naczepa. Dzięki temu ładunek nie jest podczas niego na żadnym etapie rozpakowywany czy przepakowywany. Dodatkowo może być transportowany na podstawie jednej umowy przewozowej.
Jeden ładunek, wiele dróg – poznaj charakterystykę transportu intermodalnego
Charakterystyka transportu intermodalnego sprawia, że pozwala on stworzyć elastyczną sieć, która dopasowuje się do wymagań klientów oraz specyfiki obsługiwanych ładunków. Wykorzystywany podczas niego przewóz drogowy często znajduje zastosowanie na odcinkach tzw. ostatniej mili, czyli podczas dostaw ładunków do punktu docelowego. Z kolei za pomocą kolei lub żeglugi obsługiwane są główne trasy na długich dystansach.
Aby taki model działał sprawnie, niezbędna jest odpowiednia infrastruktura transportu intermodalnego. Dzieli się ona na dwa rodzaje – liniową i punktową.
- Infrastruktura liniowa transportu intermodalnego to elementy sieci umożliwiające sam przejazd jednostek ładunkowych. Zaliczają się do niej linie kolejowe, autostrady, drogi ekspresowe, kanały oraz śródlądowe i morskie szlaki żeglugowe. Jakość oraz gęstość rozlokowania infrastruktury liniowej ma znaczący wpływ na czas realizowanych przewozów, a także możliwości zastosowania różnych kombinacji tras.
- Infrastruktura punktowa transportu intermodalnego obejmuje z kolei terminale intermodalne, porty morskie, śródlądowe i lotnicze, centra logistyczne i węzły przeładunkowe. Dzięki niej podczas przewozów możliwa jest zmiana środka transportu, przy zachowaniu tej samej jednostki ładunkowej. To, jak sprawnie i efektywnie funkcjonuje infrastruktura punktowa transportu intermodalnego, ma wpływ na łączny czas dostawy oraz koszty całego procesu.
Synergia obu rodzajów infrastruktury sprawia, że transport kombinowany opiera się na funkcjonowaniu jednego, sprawnego systemu. Dzięki temu przewóz ładunków na trasach liczących nierzadko tysiące kilometrów odbywa się płynnie, bez ryzyka opóźnień czy dodatkowych kosztów obsługi.
Zobacz: Transport drogowy w Unii Europejskiej – najważniejsze zasady
Główne cechy transportu intermodalnego
Cechy transportu intermodalnego sprawiają, że wyróżnia się on na tle innych form przewozu towarów. Wymienić można wśród nich 5 charakterystycznych elementów.
- Jednolita jednostka ładunkowa – zazwyczaj są to kontenery 20- i 40-stopowe, nadwozia wymienne czy naczepy przystosowane do przewozu drogowego, koleją i statkiem.
- Minimalizacja obsługi towaru – ładunek pozostaje w jednostce, a zmienia się jedynie środek transportu.
- Elastyczność tras – możliwość zestawiania różnych kombinacji transportu, na przykład drogowy-morski-drogowy lub drogowy-lotniczy-morski-drogowy.
- Redukcja kosztów związanych z realizacją procesów przewozowych – minimalne koszty przeładunków i paliwa dzięki skróceniu odcinków drogowych w całym transporcie.
- Minimalizacja obciążenia środowiska – wykorzystanie kolei i żeglugi zmniejsza emisję CO₂ i ślad węglowy transportowanych towarów.
Serce systemu – intermodalna jednostka ładunkowa
Podstawą transportu kombinowanego jest intermodalna jednostka ładunkowa, czyli zunifikowana forma, w której znajduje się ładunek. Dzięki niej można go przewozić różnymi środkami bez konieczności rozładunku. Intermodalne jednostki transportowe mogą mieć różną postać, przy czym zazwyczaj są nimi:
- kontenery ISO – standardowe 20- i 40-stopowe, używane w transporcie morskim i kolejowym,
- kontenery chłodnicze – wykorzystywane przy przewozie intermodalnym żywności i produktów farmaceutycznych,
- nadwozia wymienne – szczególnie popularne, jeśli chodzi o przewóz intermodalny realizowany na terenie Europy (piggyback),
- naczepy siodłowe – często wyposażone w specjalne platformy, przez co mogą być przewożone za pomocą specjalnych wagonów kolejowych typu Ro-La.
Dzięki temu, że intermodalne jednostki transportowe mają zunifikowane kształty i zazwyczaj także wymiary, ich przeładunek w terminalach portowych czy kolejowych na całym świecie bez względu na lokalizację przebiega sprawnie. To z kolei przekłada się na zachowanie płynności globalnych łańcuchów dostaw.
Przeczytaj też: Jak w sektorze detalicznym zachować terminowość?
Podsumowanie – transport intermodalny jako odpowiedź na wyzwania logistyczne
Rosnące ceny paliw, ograniczona dostępność kierowców, wzmożona liczba operacji przewozowych, wynikająca z rozwoju handlu e-commerce oraz presja na dekarbonizację, to główne wyzwania, z jakimi musi się obecnie zmierzyć branża transportowa. Odpowiedzią na wynikające z nich problemy są jednak przewozy intermodalne. Łącząc różne gałęzie transportu, pozwalają obniżyć koszty operacyjne, skrócić czas dostaw i jednocześnie spełnić wymagania związane z polityką klimatyczną wdrożoną przez UE. Z tego względu stają się już nie tylko alternatywą, ale podstawą odpornych na wahania rynkowe europejskich oraz globalnych łańcuchów dostaw.
FAQ – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania o transport intermodalny
Na czym polega intermodalny transport?
Transport intermodalny polega na przewozie towarów w jednej jednostce ładunkowej przy użyciu kilku rodzajów transportu.
Czym jest infrastruktura liniowa i punktowa transportu intermodalnego?
Infrastruktura liniowa transportu intermodalnego obejmuje linie kolejowe, autostrady lub szlaki żeglugowe. Z kolei punktowa to terminale, porty morskie, centra logistyczne i węzły przeładunkowe.
Czym różni się transport intermodalny od multimodalnego?
Transport intermodalny opiera się na jednej jednostce ładunkowej w całym procesie, z kolei multimodalny zakłada zastosowanie różnych jej wariantów i może wymagać przeładunków towaru.
Kto jest odpowiedzialny za cały proces transportu intermodalnego?
Najczęściej jest to operator intermodalny (OIT), który koordynuje przewóz, niezależnie od liczby użytych w nim gałęzi transportu.
Czy transport intermodalny i piggyback są tym samym?
Nie. Transport intermodalny to pojęcie obejmujące przewóz jednej jednostki ładunkowej kilkoma gałęziami transportu. Piggyback (z ang. „na barana”) polega natomiast na przewozie towarów za pomocą tego samego środka, zazwyczaj pojazdu z naczepą, który pewien odcinek trasy pokonuje z wykorzystaniem wagonów kolejowych typu Ro-La lub statków.
Przeczytaj także
Jak zwiększyć i zoptymalizować ładowność w pojeździe chłodniczym?
Bezpieczeństwo sanitarne łańcucha chłodniczego: do ostatniego kilometra
